Polska jest jednym z większych producentów zbóż. Wytwarzamy je zarówno na potrzeby własne, jak również eksportujemy je do innych krajów. Jakie zboża najczęściej uprawiane są w naszym kraju?
Zboża – podstawa branży
rolnej
Zbożami nazywa się grupę
rośliny uprawnych, które zaliczane są do rodziny wiechlinowatych. Najbardziej
wartościowe są owoce zbóż, które nazywane są także ich nasionami. Zawierają one
dużą zawartość skrobi, witamin oraz minerałów.
W branży spożywczej zboża
odgrywają bardzo dużą rolę. To właśnie z nich produkowane są mąki, a następnie
różnego rodzaju wypieki i inne produkty zbożowe, na przykład makarony, dania
mączne, ale również oleje czy syropy.
Zboża wykorzystywane są
jednak nie tylko przez człowieka. Są one również ważnym elementem struktury
gospodarki hodowlanej. Stosowane są do produkcji pasz przeznaczonych dla wielu
gatunków zwierząt, w tym między innymi dla drobiu, trzody chlewnej czy też dla
bydła.
Jakie gatunki zbóż najczęściej
uprawiane są w Polsce? Zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem
poświęconym temu tematowi!
Uprawa zbóż w Polsce
Szacuje się, że nawet
około 3/4 zasiewów w Polsce to różnorodne zboża. Są one bardzo popularne w
naszym kraju głównie ze względu na sprzyjające warunki klimatyczne oraz
glebowe.
Warto również zaznaczyć,
że zboża są relatywnie proste w uprawie, ale należy pamiętać o tym, że podobnie
jak inne rośliny uprawne również wymagają właściwej ochrony przed zagrożeniami,
w tym przed szkodnikami oraz przez chorobami zbóż.
Warto również wskazać, że
zapotrzebowanie na zboża jest stale bardzo wysokie, więc dla rolników wybór
uprawy zbóż jest sprawdzonym rozwiązaniem.
Zboża najczęściej
uprawiane w Polsce
Na terenie Polski zboża
można uprawiać praktycznie przez cały rok. Wysiew może następować zarówno
wiosną – mowa wtedy o zbożach jarych, jak również w okresie jesiennym – są to
zboża ozime.
W naszym kraju uprawia
się różne rodzaje gatunków zbóż. Poniżej prezentujemy ich listę.
Wśród najczęściej
uprawianych w Polsce zbóż znajdują się:
- pszenica
- pszenżyto
- jęczmień
- żyto
- kukurydza
- owies
- mieszanki
zbożowe
Czym dokładnie
charakteryzują się powyższe rodzaje zbóż?
Pszenica
To jedno z
najpopularniejszych zbóż uprawnych, które posiada szerokie zastosowanie oraz
jest odporne na liczne czynniki zewnętrzne. Uprawiane jest jako jare oraz
ozime.
Pszenica wykorzystywana
jest zarówno jako składnik diety, na przykład do produkcji chleba i makaronów
pszennych, jak również jako pasza dla zwierząt hodowlanych.
Pszenżyto
Pszenżyto jest mieszańcem
zbóż, a dokładnie pszenicy oraz żyta. Hodowla tego zboża na dużą skalę
rozpoczęła się w latach pięćdziesiątych XX wieku. Ma szerokie zastosowanie
spożywcze, w tym paszowe.
Zboże to może być
wysiewane jako ozime oraz jako jare. Ozime pszenżyto wrażliwe jest na terminy
wysiewu, dlatego dochowanie właściwego czasu siewu jest bardzo istotne dla
wysokiego plonu.
Jęczmień
Jęczmień jest jednym z
najstarszych zbóż na świecie. Jego pełne ziarna używane są do produkcji kasz, a
także piwa, a te drobno zmielone do wykonania mąki jęczmiennej oraz produktów mącznych.
Zboże to bardzo dobrze
znosi również chłodniejszy klimat oraz przeciętnej jakości gleby.
Charakteryzuje się także krótkim okresem wegetacji wynoszącym 55-90 dni.
Występuje w odmianach jarych i ozimych.
Żyto
Zboże to jest stosowane
powszechnie do wytwarzania różnego rodzaju produktów spożywczych, w tym między
innymi do kasz, a także mąki żytniej, z której następnie wypieka się chleb oraz
inne artykuły. Żyto używane jest również na paszę.
Żyto znane jest ze swojej
odporności na trudne gleby. Można uprawiać go nawet na glebach piaszczystych.
To także roślina cechująca się niepodatnością na niższe temperatury. W Polsce
najczęściej uprawia się odmiany ozime żyta.
Kukurydza
W Polsce uprawiana jest
także kukurydza, która zaliczana jest do zbóż. Wprawdzie nasz kraj nie jest
przodującym w jej wytwarzaniu – tutaj dominują Stany Zjednoczone, Chiny czy
Brazylia, to jednak także w Polsce można zobaczyć pola kukurydziane.
Kukurydza jest dość
odpornym zbożem, które może rosnąć na różnych gruntach.
Owies
Owies jest zbożem pozyskiwanym
głównie na paszę dla zwierząt, lecz także jest popularny jako dodatek do
zdrowej diety. Najczęściej wytwarza się z niego płatki owsiane, a także mąkę
owsianą.
Pod względem warunków
glebowych owies wymaga odpowiednio żyznej, dobrze nawodnionej gleby, dlatego
też jest on dość wymagający.
Uprawa zbóż – wydajność i
ceny z hektara
Zboża mogą osiągać różną
wydajność z hektara w zależności od wybranej odmiany, miejsca wysiewu, a także
od warunków pogodowych. Na ostateczne plony wpływają również szkodniki oraz
choroby, które mogą zaatakować uprawę.
Przykładowa wydajność
zbóż:
- pszenica
4-5,5 t/ha
- pszenżyto
3-6 t/ha
- jęczmień
ozimy 2,5-5 t/ha
Aby uzyskać odpowiednie plony, rolnicy muszą pamiętać
o wyborze właściwych odmian zbóż, o ich terminie wysiewu, a także o właściwym
nawożeniu gleby. Także stosowane są obecnie różne środki ochrony roślin –
wykorzystywane są one zarówno prewencyjnie, jak również wtedy, gdy zostaną
zauważone określone zagrożenia, na przykład choroby grzybicze.